ทิศทางและโอกาสคนพิการ
เรื่องแรกอยากให้เป็นเรื่องของการศึกษาของคนพิการ สังเกตจากปีที่ผ่านมาได้พูดคุยกับคนพิการ ทั้งระดับปริญญาโท ปริญญาตรี ระดับ ปวช. ระดับ ปวส. คนพิการในระดับรากหญ้าไม่ได้รับการศึกษาหา ความรู้ ในระดับที่ไม่มีโอกาสได้ศึกษา หรือไม่มีโอกาสเข้าศึกษาในช่วงที่ควรจะได้ศึกษา หลาย ๆ ท่านกล่าวว่า ถ้าวันนั้นไม่ได้เข้ามากรุงเทพฯ วันนั้นไม่ได้ศึกษาเล่าเรียนที่วิทยาลัยอาชีวพระมหาไถ่พัทยา คงจะไม่มีวันนี้ เพราะว่าการที่ได้มาศึกษาในโรงเรียน การที่ได้เจอกับครูบาอาจารย์ ที่เปิดโอกาสให้ตัวเอง เป็นการสร้างสะพานให้ตัวเอง ก้าวข้ามความพิการมาได้จนถึงทุกวันนี้ หลายคนเรียนถึงปริญญาโท หลายคนจบด็อกเตอร์ แล้วมองย้อนกลับไปว่า ถ้าวันนั้นอยู่ต่างจังหวัด ถ้าวันนั้นไม่ได้ห่วงตัวเอง วันนั้นไม่ได้พยายามตะเกียกตะกายออกมา จากความพิการตรงนั้น ป่านนี้คงกลายเป็นคนพิการที่ไม่สามารถดูแลตัวเองได้ หรือไม่สามารถที่จะช่วยเหลือคนอื่น หรือช่วยเหลือสังคมได้ คนพิการหลายคนเลยที่เรียนสูง ๆ ไม่ได้ดูแลเฉพาะตัวเองหรือช่วยเหลือตัวเองได้เท่านั้น แต่เขาสามารถช่วยเหลือสังคมได้ ผมมองว่า การศึกษาสำคัญ หลายท่านที่ไม่มีโอกาสได้รับการศึกษา หรือมีโอกาสแล้วไม่ได้ศึกษาต่อ เนื่องจากสิ่งแวดล้อม สิ่งอำนวยความสะดวกภายในโรงเรียน โรงเรียนอยู่ไกล บ้านอยู่ชนบท พ่อแม่ผู้ปกครองไม่สนับสนุนให้เรียน เห็นว่าพิการแล้วเรียนไปก็ไม่มีประโยชน์อยู่บ้านเฉย ๆ
เรื่องของศักยภาพของคนพิการ อยากให้มีการพัฒนาศักยภาพให้มากขึ้น ศักยภาพแตกต่าง จากการศึกษา การศึกษาเรียนรู้ทำให้มีความรู้ มีความสามารถมากขึ้น ส่วนศักยภาพคือความสามารถเพิ่มขึ้น ไม่ใช่แค่มีความรู้ ความสามารถแบบพื้นฐาน ยกตัวอย่าง คนพิการที่มีความรู้ สามารถที่จะดูแลตัวเองได้ แต่ยังไม่สามารถที่จะประกอบอาชีพได้ เราอาจจะเพิ่มศักยภาพ ในการประกอบอาชีพให้เขาได้ โดยการเสริมความรู้ ความสามารถให้เขา
เรื่องของอาชีพ คนพิการอยากจะประกอบอาชีพแต่ไม่สามารถทำได้ อาจจะไม่มีช่องทาง ไม่มีความรู้ ไม่มีสถานที่ประกอบการ ไม่มีอุปกรณ์ เช่น มีคนพิการท่านหนึ่งอยากได้รถวีลแชร์ไฟฟ้า เพราะว่าอยู่ต่างจังหวัด พื้นถนนขรุขระเข็นรถไม่ไหว แขนไม่ค่อยมีแรง เป็นสุภาพสตรี อยากได้รถวีลแชร์ไฟฟ้ามาเพื่อที่พาตัวเองออกไปขายของที่ตลาดได้ เป็นต้น ในเรื่องของอาชีพเกิดจากองค์ประกอบหลายอย่าง ที่ให้ความรู้ ให้ที่ทำกินข้าว ให้วัสดุอุปกรณ์ ที่สามารถทำมาหากินได้ คือให้โอกาสในการทำมาหากิน คนพิการหลายคนมากที่พอจะดูแลตัวเองได้แล้ว ส่วนใหญ่จะลุกขึ้นมาจะมากิน ลุกขึ้นมาประกอบอาชีพเลี้ยงดูตัวเองและครอบครัวได้
ในเรื่องของการเข้าถึงสิทธิ์คนพิการ คนพิการจำนวนมากในประเทศไม่รู้สิทธิของตัวเอง ไม่รู้ว่าตนเองมีสิทธิได้รับมีอะไร กฎหมายหรือว่าสิทธิของคนพิการ ออกมาเยอะแยะ กระจัดกระจายอยู่ตามเว็บไซต์ต่าง ๆ ตามพื้นที่ออนไลน์ต่าง ๆ คนพิการไม่ค่อยอ่านสิทธิตัวเอง
เรื่องของสุขภาพ คนพิการเป็นโรคอ้วนกันเยอะ เพราะไม่ค่อยได้ออกกำลังกาย หรือไม่ค่อยได้ใช้กำลัง บางทีใช้แขนไม่ได้ใช้ขา นั่งแต่รถวิลแชร์ หรือว่าไม่สบายจะต้องรับประทานยาที่มีผลกับน้ำหนัก อยากให้คนพิการดูแลสุขภาพอย่างจริงจัง เรื่องสิทธิ์ในการใช้บัตรทอง บัตรคนพิการ ให้ใช้บริการโรงพยาบาลใกล้บ้าน สามารถไปได้จริง ถ้าโรงพยาบาลอยู่ไกลสามารถใช้สิทธิอนามัยที่อยู่ในชุมชนแทนได้
การแสวงหาความร่วมมือของเครือข่าย ชมรมกลุ่มต่าง ๆ ของคนพิการให้มากขึ้น เพื่อเป็นการเสริมพลัง ทำอย่างไรให้สามารถสร้างกลุ่มได้ เช่นในหมู่บ้าน ในชุมชนของเราถ้ามีคนพิการมากกว่า 1 คนขึ้นไป สามารถรวมกลุ่มกัน จากกลุ่มขึ้นมาเป็นชมรม ทำให้การช่วยเหลือ การเข้าถึง การพัฒนาศักยภาพ การศึกษา การดูแลในเรื่องสิทธิ การดูแลในเรื่องของสุขภาพต่าง ๆ สามารถขับเคลื่อนไปได้ อยากให้คนพิการทำความรู้จักกัน แลกเบอร์โทรศัพท์ไว้ติดต่อกัน แลก LINE หรือตั้งกรุ๊ปไลน์ สามารถที่จะเป็นเครือข่ายช่วยเหลือกันได้ ผมว่าการแสวงหาความร่วมมือ สร้างเครือข่ายอย่างจริงจังจะทำให้ศักยภาพทำให้ชีวิตคนพิการดีขึ้น